რატომ დაიჭირა ოქრუაშვილი და რატომ არ დაიჭირა მელია ივანიშვილმა?

ეს ორი დღეა, რაც ოქრუაშვილს აღმკვეთ ღონისძიებად პატიმრობა შეუფარდეს, ვფიქრობ – რატომ დაიხია უკან ივანიშვილმა მელიას შემთხვევაში და არ დაიხია უკან ოქრუაშვილის შემთხვევაში? ან ცოტა სხვა გარნირით რომ ვთქვათ – რატომ დაინდო მელია (თუ ეს დანდობაა) და არ დაინდო ოქრუაშვილი?

მოკლედ, რატომ გამოკეტა მელია სახლში და ოქრუაშვილი ციხეში?

ჩემი აზრით, არაფერ შუაში არაა ივანიშვილის არც ნერვების ღალატი და არც ემოციების მიქცევა-მოქცევა. ივანიშვილი აბსოლუტურად ცივი გონებით ანეიტრალებს საფრთხეეებს. ასეა 2012 წლიდან – ანუ ხელისუფლებაში მოსვლის დღიდან და დღეს უკვე შეგვიძლია ვთქვათ, რომ პოლიტიკური ველის შეუდარებელი გამნაღმველია. ყველა პერსონა, რომელსაც კი შეეძლო მისთვის ამა თუ იმ სახის პრობლემები შეექმნა, ეგრევე გაანეიტრალა. ზოგი დაიჭირა, ზოგი გააქცია, მეტ სადამსჯელო ღონისძიებებზდე საუბრისგან თავს შევიკავებ… უდანაშაულობის პრეზუმფციის და არა ივანიშვილის ხათრით….

დაიჭირა ბაჩო ახალაია, ვანო მერაბიშვილი, შემდეგ გიგი უგულავა. ვიღაც ტვინყოჩაღი გამოხტება და მეტყვის, რომ ეს საზოგადოებრივი დაკვეთა იყო იმ დროს და ბიძინამ კოჭი გაუგორა იმ განწყობებს. და რამდენი წელი გავიდა მათი დაჭერიდან? არისღა სადმე ის განწყობები? ახლა ვის უგორებს და უკოტრიალებს კოჭს თუ გოდორს ივანიშვილი? რატომ არ უშვებს ციხიდან ან მერაბიშვილს, ან ახალაიას?

რატომღაც სულ არ მეჩვენება, რომ ივანიშვილისთვის პანაცეა ყველას ციხეში გამოკეტვაა. პირიქით, პრაქტიკამ ცხადყო რომ მას სულაც არ სურს იგივე სააკაშვილი ქართულ ციხეში. პირიქით, მას ამის პანიკურადაც კი ეშინია. ივანიშვილის ამოცანა, ყველას ციხეში შეყრა კი არა, სწორედ საფრთხეების განეიტრალებაა.

სწორედ ამიტომ, მისთვის სრულიად კომფორტულია და საკმარისია სააკაშვილი არ ჩამოუშვას ქვეყანაში. ქვეყანაში ჩამოუსვლელად, ცხადია შეუძლებელია რევოლუციური ტალღის აგორება. იცის ეს ჭორვილელმა დენდმა და როგორღაც იტანს სააკაშვილის ონლაინ თუ ტელეშტურმებს სხვა ქვეყნებიდან.

მოკლედ, ივანიშვილისთვის მთავარია არ მიუშვას ხალხთან სააკაშვილი.

სწორედ, მსგავსი შემთხვევაა ნიკა მელიას შემთხვევაც. პრაქტიკამ ცხადყო ისიც, რომ თუ ვინმეს ხელეწიფება ქუჩაში მანევრირება, სწორედ მელიაა. სწორედ მას შეუძლია იკისროს ლიდერის ფუქცია საპრორესტო ტალღის დროს და ამიტომ გახდა საჭირო, სასწრაფოდ მისი განეიტრალება – ხალხისგან დისტანცირება. საამისოდ, თავიდან მართლაც რომ მისი დაჭერა გადაწყვიტეს, კარგად გახსოვთ, 93 დეპუტატს კანონზე, ნამუსზე, ყველაფერზე ხელი ააღებინეს და მხარი დააჭერინეს სამარცხვინო გადაწყვეტილებისთვის, რომელიც გზას უხსნიდა მელიას ციხეში გამომწყვდევას. მაგრამ… შემდე განვითარებულმა მოვლენებმა, საერთაშორისო თუ აქაური საზოგადოების მძაფრმა რეაქციამ, მისი დაჭერა გაადააფიქრებინა და დასჯერდნენ შეზღუდვებს. კარგად გაიხსენეთ რა აეკრძალა მას – ხალხთან გასვლა მოწოდებებით. მისთვის არავის აუკრზალავს არც ტელევიზიით მიმართვა, არც ფეისბუკით… მას ხალხთან უშუალო კონტაქტი აუკრძალეს!  მომდევნო ინსტანციამ კი ამ ყველაფრის უზრუნველსაყოფად, მას სამაჯური დაადო და შინ გამოკეტა!

ივანიშვილმა, მელია ისევე ჩახსნა ხალხისგან, როგორც სააკაშვილი. სწორედ ივანიშვილმა გადასარევად იცის, რომ ფეისბუკით და ტელევიზიით, ვერც მიშამ დატოვა უსკამოდ და მელიაც დიდს ვერაფერს დააკლებს.

აბა, რატომ დაიჭირა ოქრუაშვილი?

ოქრუაშვილი მას სხვა ტიპის საფრთხეს უქმნიდა. მელიასგან განსხავევებით, ოქრუაშვილს შეუძლია გაიხსენოს ზოგი პიკანტური რამ უახლესი წარსულიდან და დაიწყო კიდეც გახსენება… გარდა ამისა, მას ხელთ აქვს დოკუმენტი, რომელიც მას, ივანიშვილს (და არა ხალვაშს) ხელიდან წაგლეჯს ძლივს დათრეულ „რუსთავი2“-ს. ამიტომ მისთვის სასწრაფოდ უნდა გადაეკეტა გზა როგორც ტელეეკრანებისკენ, ისე სასამართლოსკენ. სწორედ ამიტომ არ იყო საკმარისი მისთვის მელიას მსგავსად სამაჯურის დადება. ოქრუაშვილისთვის რომ სამაჯური დაედოთ და სახლში გამოეკეტათ, რა ის ვერ შეძლებდა რაღაცეების გახსენებას გინდ ტელევიზიის, გინდ სოცმედიის მეშვეობით?

საგულისხმო დეტალი: კარგად გაიხსენეთ, რა დროს დახურეს ცამოწმენდილზე ოქრუაშვილის პროცესი? სწორედ მაშინ, როცა ის სიტყვით უნდა გამოსულიყო…. რჩება შთაბეჭდილება რომ ოქრუაშვილს ჯერაც არ უთქვამს მთავარი და სწორედ ის მთავარი უფრთხობს ძილს პინგვინძაღლს. სწორედ მაგის შეეშინდათ რომ მაშინ, სწორედ სასამართლოში არ ეთქვა ის მთავარი ოქრუაშვილს…

მოკლედ, ივანიშვილს რომ ოქრუაშვილის ქუჩაში გამოვარდნის შეშინებოდა, მასაც მელიასავით სამაჯურს დაადებდა და ამით მოაკვარახჭინებდა საქმეს, მაგრამ მის შემთხვევაში საფრთხე სხვაა. კარგად გაიხსენეთ, ოქრუაშვილმა სააკაშვილის ხელისუფლებასაც სწორედ ტელეთერიდან შეუქმნა საფრთხე და არა ქუჩიდან.

მოკლედ, ვინც შეიძლება საფრთხე შეუქმნას ქუჩაში, მას ქუჩას, ხალხს აშორებს, ვინც ტელეეკრანიდან – მას ტელეეკრანს აშორებს. მთელ ტელემედიას რომ აკონტროლებდეს, ოქრუაშვილს უბრალოდ ტელე-პროდიუსერების მეშვეობით გაანეიტრალებდა, მაგრამ ჯერ ვერც მედიას ვერ აკონტროლებს ასე და რომც აკონტროლებდეს, ინტერნეტის ეპოქაში, დიდად მაგასაც არა აქვს აზრი.

მოკლედ, მელიას შემთხვევაში ამოცანა იყო ხალხისგან, საპროტესტო ტალღისგან ჩამოშორება. ოქრუაშვილის შემთხვევაში – ტელეეკრანებიდან და იმ საქმიდან დისტანცირება, რომელიც „რუსტავი2“-ს ეხება, ანუ იმას რომ დოკუმენტზე ხალვაშის ხელმოწერა ნამდვილია და „რუსთავი2“ სწორედ მისი, ირაკლი ოქრუაშვილისაა და არა ხალვაშის ან ლავაშის.

 

წინა ხელისუფლების კადრები ერთ კადრში

რეზო შატაკიშვილი

დაიბეჭდა “პრაიმტაიმში” – 12 ნოემბერი, 2012 წ.

შესაძლოა ეს ფოტო ვინმემ სულაც შემთხვევით ჩააჩხაკუნა, მაგრამ ამ ფოტოს მაინც ვერ უწოდებ შემთხვევითს. ყოველ შემთხვევაში – ამ შემთხვევაში. ამ სამ პერსონას ბევრი რამ აქვთ საერთო, აკავშირებდათ და აკავშირებთ. თუ რა აკავშირებდათ, ეს შეფასება დამოკიდებულია რაკურსზე – ვინ საიდან, რა პოზიციიდან შეხედავს. ვისთვის – მათ მიზნები, იდეალები აერთიანებთ, ვისთვის – რეჟიმი, რომელსაც ერთად ქმნიდნენ.

ვინ საიდან მოვიდა, სად წავიდა, სადაა და სად იქნება?

ვინ საიდან მოვიდა და როდის აღმოჩნდა მიხეილ სააკაშვილის ორბიტაზე?

ბაჩო ახალაია – თავისუფლების ინსტიტუტში იწყებს მოღვაწეობას, ჯერ კიდევ იურიდიული ფაკულტეტის სტუდენტი. სწორედ თავისუფლების ინსტიტუტიდან მიდის ომბუდსმენის მოადგილედ, მაგრამ მისი სააკაშვილთან დაახლოება ბევრად ადრე იწყება, ეს იმ პერიოდს უნდა უკავშირდებოდეს, როდესაც ხდება როლანდ ახალაიას და მიხეილ სააკაშვილის დაახლოება. სასამართლო რეფორმის შემდეგ, ჯერი რომ პროკურატურის რეფორმირებაზე მიდგა, ეს ახალი რეფორმა სწორედ პროკურორ როლანდ ახალაიას სკანდალური აღიარებითა და სისტემის მხილებით დაიწყო. მაშინ, როცა მისი კოლეგები ეურჩებოდნენ კორუმპირებული პროკურატურის რეფორმირებას, ახალაიამ ღიად დაიწყო საუბარი ამ სისტემაში კორუფციაზე.

ბაჩო ახალაიამ ომბუდსმენის მოადგილეობიდან კარიერა სასჯელაღსრულების დეპარტამენტის უფროსის რანგში განაგრძო – კარიერის სწორედ ეს მონაკვეთი ექცა საბედისწეროდ. შემდეგ თავდაცვის მინისტრი იყო, მერაბიშვილის გაპრემიერების შემდეგ შს მინისტრი გახდა, მან ეს პოსტი არჩევნებამდე დატოვა – ციხის კადრების სკანდალის შემდეგ. საპროტესტო ტალღა სწორედ მის თავს ითხოვდა.

ზურაბ ადეიშვილი – 1996 წლიდან პარლამენტში მუშაობდა – იურიდიულ კომიტეტში, წამყვან სპეციალისტად, მუშაობდა იმ დროს, როდესაც სააკაშვილი იყო კომიტეტის თავმჯდომარე. სასამართლო რეფორმის დროს სააკაშვილის ერთ-ერთი მარჯვენა ხელი იყო, უშუალოდ მისი დაწერილია იმ კანონთა და კოდექსთა უმეტესობა, რომელიც სააკაშვილს გამოჰქონდა პარლამენტში. ცხადია, სააკაშვილმა იზრუნა მის შემდგომ კარიერაზე – 1999 წელს ის მაშინდელი მოქალაქეთა კავშირის საარჩევნო სიაში, სწორედ მიხეილ სააკაშვილის კვოტით ჩაჯდა. სააკაშვილის ოპოზიციაში გადანაცვლების შემდეგ, ადეიშვილმაც ოპოზიციაში გადაინაცვლა და შესაბამისად, დატოვა იურიდიული კომიტეტის თავმჯდომარის პოსტი. ვარდების რევოლუციის შემდეგ მას ვხედავთ იუსტიციის მინისტრად, უშიშროების მინისტრად, გენპროკურორად, პრეზიდენტის ადმინისტრაციის უფროსად, და ბოლოს, 2008 წლიდან ამ ოქტომბრამდე – კვლავ იუსტიციის მინისტრად. ადეიშვილმა აღმასრულებელ ვერტიკალზე მოღვაწეობა – იუსტიციის მინისტრობით დაიწყო და იუსტიციის მინისტრობითვე დაასრულა.

დიმიტრი შაშკინი – სააკაშვილის ხელისუფლებაში მოგვიანებით, 2009 წლიდან ჩნდება და ელვის სისწრაფით იკეთებს კარიერას, ერთი წელიც კი არ იყო სასჯელაღსრულების მინისტრად, განათლების მინისტრი რომ გახდა, ბოლოს თავდაცვის მინისტრი იყო. როდიდან შეიძლება დაწყებულიყო მისი დაახლოება თუ არა, ნაცნობობა სააკაშვილთან? შაშკინი 1997-98 წლებში ამერიკის იურისტთა ასოციაციაში მუშაობდა (ABA) დირექტორის თანაშემწედ, ABA ის ამერიკული ორგანიზაციაა, რომელიც აქტიურად იყო ჩართული სასამართლო რეფორმის განხორციელებაში და იმ წლებში ამ ორგანიზაციასთან აქტიურად თანამშრომლობდა სააკაშვილი.

სამივე წინა ხელისუფლების საყრდენები იყვნენ, სამივე – ოპოზიციის და საზოგადოების სამიზნეები. სამივემ დატოვა საქართველო არჩევნების შემდეგ.

პირველმა საქართველო ადეიშვილმა დატოვა. 2 ოქტომბერს ის უკვე აღარ იყო საქართველოში. ეს ცნობა მაშინვე გავრცელდა, ოდნავ მოგვიანებით გაკეთდა ოფიციალური განცხადება იმის თაობაზე, რომ 5 ოქტომბრიდან ზურაბ ადეიშვილი დამსახურებულ შვებულებაში იმყოფებოდა. იგივე განუცხადა მისმა მოადგილე ბურჯალიანმა იმ ეტაპზე მომავალ და დღეს უკვე – იუსტიციის მინისტრ თეა წულუკიანს. იუსტიცია საბოლოოდაც ბურჯალიანმა გადააბარა წულუკიანს.

საინტერესოა ადეიშვილის წულუკიანისეული შეფასებები. სწორედ წულუკიანმა დაამუნათა ადეიშვილი გაქცევისთვის, ამასთან ერთად სწორედ წულუკიანმა გააკეთა შეფასება: “თქვენ იცით, რომ ასე თუ ისე, ზურაბ ადეიშვილი იყო კარგი იურისტი”. მერე რატომღაც ამ შეფასებაში „ასე თუ ისე“ გადაადგილეს და მივიღეთ: “ადეიშვილი ასე თუ ისე კარგი იურისტი იყო”. ამ “ასე თუ ისე”-ს გადაადგილება რომ აზრს ასე თუ ისე კი არა რადიკალურად ცვლის – ფაქტია.

დღემდე არ ხმაურდება ქვეყანა, სადაც იმყოფება იუსტიციის ყოფილი მინისტრი. ხმაურდება მხოლოდ კონტინენტი – ევროპა. ხმაურდება ისიც, რომ ადეიშვილი საზღვარგარეთ მოინახულეს ნაციონალებმა. ვანო მერაბიშვილმა “პრაიმტაიმს” დაუდასტურა, რომ საზღვარგარეთ ნამდვილად შეხვდა ადეიშვილს. მერაბიშვილმა განაცხადა ისიც, რომ ადეიშვილი პოლიტიკაში აღარ დაბრუნდება.

შესაძლოა, პოლიტიკაში არდაბრუნება პარალელურად საქართველოში არდაბრუნებასაც ნიშნავდეს და ადეიშვილმა პოლიტიკური თავშესაფარი მოითხოვოს რომელიმე ევროპული ქვეყნისგან. თუ ადეიშვილი თავშესაფარს მოითხოვს, ამ თავშესაფრის მიღებაში მას ბაჩო ახალაიაც დაეხმარება – ბაჩო ახალაიას დაჭერის შემდეგ ევროპისთვის უკვე ცხადია, რომ საქართველოში ყოფილი მინისტრების დაჭერის საფრთხე რეალურია. ადეიშვილის დაჭერის საფრთხე მართლაც რეალურია (თუმც კი წულუკიანი ამბობს, რომ ის კვალს არ ტოვებდა), რა მოხდება იმ შემთხვევაში თუ რომელიმე ევროპულმა ქვეყანამ ადეიშვილს თავშესაფარი მისცა და ამასთან ერთად ახალმა ხელისუფლებამ საქმე აღძრა მის წინააღმდეგ? ინტერპოლს გადასცემენ და ძებნა გამოცხადდება. რას უშველის თავშესაფარი? ადეიშვილი მხოლოდ იმ ქვეყანაში იქნება უსაფრთხოდ, რომელი ქვეყანაც მისცემს პოლიტიკურ თავშესაფარს – სხვა ქვეყანაში გადაადგილება შეეზღუდება. გადაადგილდება სხვა ქვეყანაში და – დაიჭერენ.

ადეიშვილის ადგილსამყოფელთან დაკავშირებით, ახლახანს მედიით გავრცელდა დაუდასტურებელი ინფორმაცია (ჩემ ბალღობაში ასეთ რამეს ჭორი ერქვა), რომ ოქრუაშვილი ადეიშვილს დაუპატიჟებლად ესტუმრა ვენაში და კბილები ჩაუმტვრია. თავს ნამდვილად ვერ დავდებ ამ ამბის გამავრცელებელს უტყუარი ინფორმაცია აქვს, თუ „კომბლეს“ გავლენის ქვეშაა.

“კომბლეს” მოტივების გავლენა ახალაიას საქმეშიც იგრძნობოდა – ერთ-ერთი ბრალდება თლა იყო, უბრალოდ, კომბლების თლას ვაშლის თლა ჩაენაცვლა. ნაკბეჩი ვაშლი „ეფლის“ სიმბოლოა – თანამედროვე ტექნოლოგიების, ნიუტონის ვაშლი – მიზიდულობის, გაუთლელი ვაშლი – ევასგან ადამის ცდუნების, გათლილი ვაშლი – შესაძლოა, ივანიშვილის მართლმსაჯულების სიმბოლოდ იქცეს.

სხვათა შორის, ამ სამი პერსონიდან, ყველაზე ბოლოს სწორედ ბაჩო ახალაიამ დატოვა საქართველო და ყველაზე პირველი – სწორედ ახალაია დაბრუნდა საქართველოში. გავრცელებული ინფორმაციით, ძმებმა, ბაჩო და დათა ახალაიებმა მას შემდეგ დატოვეს ქვეყანა, როცა გაირკვა ზუგდიდში მამის გამარჯვება. თუმცა, მედია ბევრად ადრე ავრცელებდა ინფორმაციას მათ მიერ ქვეყნის დატოვების შესახებ. საქართველოდან წასული ახალაიას დაბრუნებას არავინ ელოდა, არც ივანიშვილის ხელისუფლება. ბაჩო ახალაიას დაბრუნება მათთვის ის გამოწვევა აღმოჩნდა, რომელსაც მთლად სათანადოდ ვერც უპასუხეს. ახალაიას იმ ბრალდებებით დაჭერას, რომლითაც დაიჭირეს, არაერთგვაროვანი რეაქცია მოჰყვა. ბევრისთვის, მათთვისაც კი, ვინც ამ დღეს კბილების კაწკაწით ელოდა, აღმაშფოთებელი იყო სადიზმში, წამებაში, სადამსჯელო მანქანის შექმნაში არაერთგზის დადანაშაულებული პირის ამ ბრალდებებით დაკავება.

რა ბრალდებებით და რა ვითარებაში დააკავებენ საქართველოდან ამერიკაში, მივლინებაში წასულ და ჯერაც არ დაბრუნებულ დიმიტრი შაშკინს? გავრცელებული ინფორმაციით, შაშკინი საქართველოში დაბრუნებას აპირებს. თავადაც განაცხადა, რომ თუ გამოძიებას მასთან კითხვები გაუჩნდება, ის დაბრუნდება საქართველოში. რა იქნება ის კითხვები, რომელზე პასუხგასაცემადაც დაბრუნდება შაშკინი? ან საქართველოში უამისოდ დაბრუნებულს – რა კითხვები ელის გამოძიებისგან? ეს კითხვები, ალბათ, ისევ ციხეების თემიდან იქნება და კიდევ: ყალბი დიპლომები. მაია მიმინოშვილმა, მას შემდეგ, რაც “ოცნებაში” გადაინაცვლა, სწორედ ეს ბრალდება წაუყენა შაშკინს – მისი მინისტრობისას გაიცემოდა ყალბი დიმპლომები.

გადაიღებენ ახალაია, ადეიშვილი და შაშკინი კვლავ ერთად ფოტოს? და სად გადაიღებენ – ერთად ციხეში, თუ გარეთ? და როდის?